Leven van de tegenwind

Het thema voor dit nummer van Gaandeweg is getiteld ‘Leven van de wind’. Een dergelijke tekst of thema kan iets vrolijks en onbezorgds hebben, in de zin van ‘we zien wel wat er gebeurt, de zorgen zijn voor morgen’.

Voor sommige mensen kan het cynisch zijn of kan het wrang aanvoelen. In de dagelijkse praktijk van het diaconaat zien we vaak mensen die leven van de tegenwind. Zij hebben geen onbezorgd leven en ‘fietsen’ iedere dag tegen de wind in.

We hopen in deze coronacrisis op een situatie waarin de lockdown wordt opgeheven en we ons weer vrij kunnen bewegen. Veel mensen aan de onderkant van de samenleving zitten permanent en al jaren in een lockdown en kunnen zich geen terrasje of een vakantie permitteren.

De situatie van mensen die niet kunnen meekomen wordt er in de loop van de tijd niet florissanter op. Het aantal daklozen verdubbelde in tien jaar tot 40.000, één op de negen kinderen (in Rotterdam zelfs één op de vier) leven in armoede, het gaat dan om 272.000 kinderen. De topman van een grootgrutteronderneming verdient 137 keer zoveel als een gemiddelde werknemer in zijn bedrijf.

Mensen die de wind niet altijd mee hebben worden hier cynisch van. Zij hebben nooit een meevaller, een voordeeltje of een bonus. Er dreigt hiermee in de samenleving een nieuwe verzuiling te ontstaan.

Wat we op dit moment waarnemen is het fenomeen Dumpster Diving (Dumpsterdiving is het rondzoeken in afval wat door andere mensen is weggegooid. Het doel van dumpsterdiving is om producten te vinden die jij zelf kunt gebruiken. In Nederland wordt iemand die zich bezig houdt met dumpsterdiving een morgenster genoemd. Bron: Wikipedia). Zo wanhopig zijn mensen en zo schrijnend zijn soms de levensomstandigheden. Inmiddels kent Berlijn zijn Pfandsammler. Mensen die flessen zoeken die statiegeld opleveren. Niet ondenkbaar dat een dergelijke situatie overwaait naar Nederland.

Als je dit leest en hoort, bekruipt je het gevoel of de hulp van een diaconie of kerk zinloos is of een druppel op gloeiende plaat. Zullen we de moed maar opgeven en ons opsluiten in een kerk die veilig en warm is en zo de ‘boze’ buitenwereld buiten de deur houden?

Op zulke momenten laten we ons weer inspireren door de eerste christelijke gemeente in de tijd na de uitstorting van de Heilige Geest. Ze hadden alles gemeenschappelijk, verkochten hun bezittingen en verdeelden de opbrengst onder degenen die iets nodig hadden. Er werd voorzien in ieder zijn dagelijkse levensbehoeften en niet in ieders hebzucht. Ze loofden God en stonden in de gunst bij het hele volk. Hun geloof werd niet onder stoelen of banken gestoken, maar vanuit een biddende houding liet men zien wat het geloof betekende voor het basale leven van iedere dag.

Laat de Protestantse Gemeente van Zwolle zich daar weer aan spiegelen, niet om het één op één te kopiëren, maar wel als eyeopener om zo van betekenis te zijn en het verschil te maken in levens van mensen die door de continue tegenwind vermoeid en belast zijn.

Samen leven van de wind die neerdaalt uit de hoge. Ons niet opsluiten in onze heilige huisjes, maar oog en hart hebben voor mensen die onze aandacht meer dan nodig hebben en verdienen.

Wim van Ree, diaconaal consulent.