Opladen als het kan

Openbare en publieke voorzieningen worden minder. Deze zijn nu net voor mensen met een laag inkomen van belang. Zo is het aantal openbare bibliotheken in Nederland tussen 1999 en 2006 gedaald van 544 naar 154, het aantal zwembaden in 25 jaar van 334 naar 220. Een daling is ook te zien bij muziekscholen en andere publieke instellingen.*

In de coronacrisis waren de Stadkamer en inloophuizen en ook inloophuis de Bres noodzakelijkerwijs gesloten. Dit was wat lastig en soms ook vervelend. Voor sommige mensen was het meer dan lastig en vervelend. Zo is er het verhaal van Paul.  In de Stentor van 24 april en in Medisch Contact van 15 april jl. vertelt nicht Els van Veen het verhaal over zijn leven. Zelf kennen we Paul van de zondagmiddagopvang in het inloophuis de Bres (deze opvang wordt mogelijk gemaakt door inzet van kerkelijke vrijwilligers en een bijdrage van de diaconie).

Paul was niet wat je noemt de klassieke dakloze man. Goed opgeleid, zag er goed gekleed uit en kon een zinvol gesprek voeren.

Hij is niet opgegroeid in een gelukkig gezin. Het was thuis niet gezellig, moeder kon geen structuur aanbrengen voor haar gezin en toen Paul 12 jaar oud was, scheidden zijn ouders. Hij had geen goede start. Zijn leven is kort gezegd niet gemakkelijk verlopen. Hij belande ook in de dak- en thuisloosheid. In Zwolle verbleef hij in de Herberg waar hij niet helemaal gelukkig was. Hij was verder een vaste bezoeker van de Bres. Verder zat hij uren in de Stadkamer. Daar was hij veel voor het lezen van de krant, voor een kopje koffie en om mensen te ontmoeten.

Op zondag 5 april werd het lichaam van Paul gevonden in het Zwarte Water. De politie sluit een misdrijf uit. Hoe dan wel, waarschijnlijk is hij het leven uitgelopen.

Door de coronacrisis hebben veel mensen uit de dak- en thuisloosheid geen plek meer. In het artikel van de Stentor zegt nicht Els als een noodkreet  ”Thuis blijven, zegt onze minister-president. Maar wat als je geen thuis hebt? Als alle plekken waar je overdag veilig kunt verblijven ineens op slot zijn?” Als openbare voorzieningen gesloten zijn, is dat niet alleen lastig en vervelend. Dergelijke plekken zijn van belang, in Paul zijn geval van levensbelang.

Kunnen  kerkgebouwen een openbare plek zijn om mensen die geen thuis hebben een plek van rust te bieden? De kerkdeuren gaan op zondag open, daarna gaan ze weer op slot en de zaalruimten zijn door de week beschikbaar voor kerkelijke activiteiten. De afgelopen periode heeft de Protestantse Gemeente Zwolle in het kader van Heilige Huisjes zich bezig moeten houden met het herschikken van middelen en personeel. Veel vrijwilligers zijn ingeschakeld om taken van betaalde krachten over te nemen. Soms is dat nodig. Aan de andere kant is dit jammer.

Is er voor de kerkelijke vrijwilliger dan nog tijd over voor de zondagmiddagopvang in de Bres of het doen van goede dingen voor mensen die hulp nodig hebben of plekken zoeken waar warmte, ruimte, aandacht en hoop worden geboden?

Een kerk is pas kerk als zij er is voor anderen, anders is zij geen kerk!

Op het rouwbericht van Paul stond een tekst van Okke Jager: “Hoe kostbaar is een kwetsbaar mens”.

Wim van Ree, diaconaal consulent.  

(* cijfers afkomstig van Olaf van Vliet, hoogleraar sociale zekerheid RU-Leiden, oratie 7 juni 2019).