Maak jongeren warm voor diaconaat – 6 tips

Hoe betrekken we jongeren bij diaconaat? Deze vraag hebben veel diaconieën en ZWO-groepen. Doe uw voordeel met deze tips van JOP, de jongerenorganisatie van de Protestantse Kerk.

Tip 1. Laat u kennen

Wat weten jongeren van diaconaat? Veel jongeren kunnen geen antwoord geven op vragen als: Wat is een diaken, en wíe zijn diaken in mijn kerk? Wat doet zo iemand precies? Trek eens een avond uit om aan de jongeren in de gemeente te vertellen over het diaconale werk.

Dat kan bijvoorbeeld tijdens een moment dat de jongeren toch al bij elkaar zijn. Stem het even af met de jeugdleiding; u kunt erop rekenen dat de leiding enthousiast is voor het idee. Blijf dan niet steken in een droge opsomming van taken, maar laat u persoonlijk kennen. Waarom bent u diaken? Wat raakt u in uw werk als diaken? Bent u wel eens boos of verdrietig geweest over onrecht? Bent u wel eens ontzettend blij geweest toen u als diaken iets voor elkaar kreeg? Wat zijn moeilijke momenten voor u? Durf uw verhaal vrijmoedig te delen met jongeren. Sta open voor een frisse blik en onverwachte vragen. Door uw persoonlijke verhaal komt het diaconaat tot leven.

Tip 2. Geef uw geld en uw agenda uit handen

Wilt u de jongeren meer betrekken bij het diaconale werk? Geef de jongeren – bijvoorbeeld de tienerkerkgroep of de catechesegroep – een bepaalde periode een eigen diaconaal budget. Laat hen dit geld bijvoorbeeld een half jaar lang beheren en laat ze met elkaar beslissen waar het geld aan wordt uitgegeven.

Of geef jongeren de regie om een nieuw diaconaal project te selecteren. Zet ze ook aan het roer als het gaat om het ontwikkelen en uitvoeren van projecten en het onderhouden van contacten. Natuurlijk kijkt u zelf – samen met de jeugdleiding – mee om, zo nodig, af en toe een zetje te geven.

Tip 3. Laat ze ervaren

Bezoekt u een asielzoekerscentrum? Gaat u aan de slag bij de Voedselbank? Neem jongeren mee. Het zelf beleven en in contact komen met mensen waar ze normaal gesproken niet zo snel mee in contact komen, is veel indrukwekkender en leerzamer dan er alleen maar over te praten in het jeugdhonk. Wilt u de jongeren dus echt betrekken bij diaconaat, arrangeer dan een ontmoeting. Een ervaring aan den lijve raakt pas echt.

In Almelo begonnen jongeren van de vijf protestantse wijkgemeenten met de actie ‘Hands On Almelo’. Zij waren geraakt door een persoonlijk verhaal over de verschrikkelijke ziekte Huntington en het feit dat er te weinig geld is voor een medicijn. Zij startten daarom een Facebookpagina om geld in te zamelen. De jongeren organiseerden activiteiten en verkopen, regelden sponsoring en plaatsten elke dag nieuws.

Tip 4. Het nieuwe werken

De meeste jongeren van nu werken en organiseren anders dan oudere generaties. Ze zijn gewend om actief te zijn in tijdelijke verbanden, soms in meerdere tegelijk. Ook stappen zij er weer uit als het nut en de noodzaak voorbij zijn of lijken. ‘Tijdelijkheid’ is allang geen synoniem meer voor ‘onsuccesvol’. Overleggen doen jongeren het liefst kort en bondig. Soms met zijn allen bij elkaar, maar vaak ook via diverse (digitale) kanalen.

Kijk eens naar uw eigen diaconale organisatie. Past een jongere van nu daar in? Of heeft de diaconie een stevige structuur, een vaste werkwijze, lange vergaderingen en is ze vooral georganiseerd voor mensen die zich op de lange termijn willen committeren? Wilt u jongeren betrekken dan moet het voor hen ook mogelijk zijn om op hun eigen wijze aan- en af te haken.

Tip 5. Programma’s en methodes

Ga het wiel niet opnieuw uitvinden, maar gebruik bestaande methodes en programma’s voor jeugddiaconaat. Een succesnummer is bijvoorbeeld Sirkelslag Young (JOP), voor tieners vanaf ongeveer 12 jaar. Sirkelslag is een jaarlijkse wedstrijd tussen honderden kerkelijke jeugdgroepen in Nederland. Elke keer staat een diaconaal thema centraal. Sirkelslag Young vindt komend jaar plaats op 2 februari.

Met Seven (JOP) of Micha Young kunnen jongeren zich een aantal weken verdiepen in barmhartigheid, gerechtigheid en rentmeesterschap. Via www.jop.nl/werkvormen vindt u bovendien nog veel meer kant-en-klare programma’s. Zoek bijvoorbeeld op trefwoord ‘diaconaat’ en filter op leeftijd of tijdsduur.

Tip 6. Verbinden en samenwerken

Werk u niet zomaar in het zweet voor allerlei nieuwe initiatieven. Zoek eerst verbinding met organisaties en plekken waar jongeren zijn. Luister naar die gesprekspartners en kijk of u kunt komen tot samenwerking.

Zo zegt een jeugdwerker/pionier in Zeeland: “We hebben eerst alle tijd gestoken in het opbouwen van een netwerk. We hebben contact gezocht met de enige scholengemeenschap in de regio en met sport- en jeugdverenigingen. Met de middelbare school hebben we workshops georganiseerd over het thema ‘vrijheid’. Tijdens die workshop op school hebben we vluchtelingen aan het woord gelaten. Ook heb ik zelf verteld wat mij vanuit mijn geloof drijft om me in te zetten voor vluchtelingen. Jongeren werden echt geraakt.”

Tekst: Astrid Damstra, JOP / Protestantse Kerk in Nederland

Foto: JOP

Bron: Diakonia 4, augustus 2017